တပ်မတော်သည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာ နယ်နိမိတ် တည်တံ့ခိုင်မြဲရေးအတွက် အာမခံချက်ဖြစ်သည်'' ဟူသော ခေါင်းစဉ်ဖြင့် တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ Politic မဂ္ဂဇင်းတို့၏ မေးမြန်းဖြေကြားမှုများကို Politic မဂ္ဂဇင်း၌ ထည့်သွင်းဖော်ပြ
ယမန်နေ့မှအဆက်
.မေး။ ။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးတွေဟာ ရှုပ်ထွေးတင်းမာနေတဲ့ အဆင့်ကို ချင်းနင်းဝင်ရောက်နေပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဝင်ရိုးတစ်ခုတည်းသောကမ္ဘာ(Unipolar World)ကို တည်ဆောက်နေပြီး ရုရှားက ကမ္ဘာတစ်ခုလုံးကို အင်အားကြီး နိုင်ငံတစ်ခုတည်းက လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်တာကို ဆန့်ကျင်နေပါတယ်။
ရုရှားနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒကို ဘယ်လိုထင်မြင် ယူဆပါသလဲ။ အရှေ့တောင် အာရှဒေသတွင် အမေရိကန်၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံတွေရဲ့ ပထဝီနိုင်ငံရေး အကျိုးစီးပွားအရ လမ်းဆုံလမ်းခွမှာ ရှိနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို ရုရှားရဲ့ နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒအတွင်း ဘယ်နေရာမှာ ရှိတယ်လို့ မြင်ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒက လွတ်လပ်၍ တက်ကြွပြီး ဘက်မလိုက်သော နိုင်ငံခြားရေး ဝါဒပါ။ ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ နိုင်ငံအချင်းချင်း မိတ်ဝတ်မပျက် ပေါင်းဖက်ဆက်ဆံရေးကို ရှေးရှုပါတယ်။ နိုင်ငံအချင်းချင်း ငြိမ်းချမ်းစွာအတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်ရေးမူကို စောင့်ထိန်းပါတယ်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ အားလုံးနဲ့ သဟဇာတဖြစ်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။
ဒါ့ကြောင့့်Unipolar ဆိုတဲ့ အယူအဆကို သဘောမကျပါဘူး။ ရုရှားနဲ့မြန်မာဟာ အခုဆိုရင် ဆက်ဆံရေး အကောင်းဆုံး အနေအထားကို ရောက်ရှိနေတယ်လို့ ကျွန်တော်မြင်ပါတယ်။ ဒါကို ကျွန်တော်တို့ ဆက်လက် ထိန်းသိမ်း တိုးတက်အောင် လုပ်သွားရပါမယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ နှစ်နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ တရုတ်နဲ့အိန္ဒိယဟာ ဒေသတွင်းနဲ့ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းနိုင်ငံများနဲ့လည်း ရှေးယခင်ကတည်းက နှစ်ဦးသဘောတူ တန်ဖိုးထား လိုက်နာကျင့်သုံးနေတဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေး မူကြီး ၅ ရပ်နဲ့အညီ နေထိုင်လျက်ရှိပါတယ်။
မေး။ ။၂ဝ၂ဝ ပြည့်နှစ်၊ နိုဝင်ဘာလမှာ လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲတွေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကျင်းပပါတော့မယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေအရ အဆွေတော်အနေနဲ့ ၂ဝ၂၁- ၂ဝ၂၆ ကာလ အစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရေးနဲ့ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းတွေရွေးချယ်ရေးအတွက် ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ခွင့် အခွင့်အရေး ရှိနေပါတယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေအရ ဒီမိုကရေစီ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်များအတိုင်း အဆွေတော်ပါဝင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခြေရှိတယ်လို့ ထင်မြင်ယူဆပါတယ်။ အဆွေတော်ရဲ့ အမြင်လေး ပြောပြပါဦး။
ဖြေ။ ။ ရှေ့မှာ ခင်ဗျားမေးခဲ့တဲ့ မေးခွန်းတွေ ကျွန်တော်ဖြေခဲ့တဲ့ အဖြေတွေနဲ့ပဲ ဆက်စပ်ဖြေဆိုလိုပါတယ်။ တိုင်းပြည်၊ နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ ပထမဆုံး လိုအပ်ချက်က တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးပါပဲ။ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်မှာပါ။ ဒါမှလည်း ရွေးကောက်ပွဲဟာ အပြစ်အနာအဆာ ကင်းမှာပါ။ ပြည်သူ့ဆန္ဒကို အမှန်တကယ် ဖော်ပြနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ၂ဝ၁ဝ ပြည့်နှစ်နဲ့ ၂ဝ၁၅ ခုနှစ်တို့မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ အခက်အခဲအချို့ ရှိခဲ့ပါတယ်။ အခု ၂ဝ၂ဝ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒီလို အခက်အခဲအချို့တောင် မကြုံရဖို့လိုပါတယ်။ ဒါတွေကို ကျွန်တော်တို့ ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်ရပါလိမ့်မယ်။ ကျွန်တော့်ရဲ့ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ခွင့်တွေကတော့ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို လေ့လာကြည့်ရင် သိနိုင်ပါတယ်။ ပထမဦးစွာတော့ အပြစ်အနာအဆာကင်းတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ပြည်သူ့ဆန္ဒကို အမှန်ဖော်ထုတ်နိုင်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ၊ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်အောင် ကျွန်တော်တို့ကြိုးစားရပါဦးမယ်။ ရွေးကောက်ပွဲပြီးမှသာ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ ပြည်သူလူထုက ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ပါလိမ့်မယ်။
မေး။ ။ အဆွေတော် အနေနဲ့ ရုရှားနိုင်ငံကို မကြာမကြာ ရောက်ရှိပါတယ်။ ၂ဝ၁၉ ခုနှစ်မှာ့Ulan-Ude ကနေ ဘိုက်ကယ်ရေကန်ကြီး တစ်လျှောက် Irkutsk အထိ ရထားနဲ့ သွားလာခဲ့ပါတယ်။ Omsk၊ စိန့်ပီတာစဘတ်၊ Murom၊ ဆီဗက်စတိုပိုလ်မြို့များကိုလည်း ရောက်ရှိ လည်ပတ်ခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့နိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သဘောကျ နှစ်သက်တာလေးတွေကို ပြောပြပေးပါဦး။
ဖြေ။ ။ ရုရှားနိုင်ငံဟာ ကြီးမားကျယ်ဝန်းတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုပါ။ နိုင်ငံရဲ့အရှေ့က နေထွက်နေချိန်မှာ နိုင်ငံရဲ့အနောက်မှာ နေမဝင်သေးပါဘူး။ ထူးခြားတဲ့ရာသီဥတု၊ ထူးခြားတဲ့ရေမြေတွေ ရှိတဲ့နိုင်ငံပါ။ ရုရှားရဲ့ မြို့ပြ လူနေမှုစနစ်ကနေ ကျေးလက်လူနေမှု စနစ်အထိ ကျွန်တော်လေ့လာခွင့် ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ထူးခြားမှုတွေလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ဒါတွေက အလွန်နှစ်သက် သဘောကျဖွယ် အတွေ့အကြုံတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ နှစ်နိုင်ငံလုံးဟာ ဘုရင်စနစ် ကျင့်သုံးရာမှာ ကာလအတူတူပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ ရုရှားဟာ ၁၉၁ဝ ပြည့်နှစ်မှာ ဆိုရှယ်လစ်စနစ် ကူးပြောင်းခဲ့တော့ ကျွန်တော်တို့က လွတ်လပ်ရေး ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး တိုင်းတစ်ပါး လက်အောက်ခံနိုင်ငံအဖြစ် ရုန်းကန်နေရဆဲနိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှာ လွတ်လပ်ရေးရပြီး ပါလီမန် ဒီမိုကရေစီစနစ် ကျင့်သုံးခဲ့ပေမယ့် ၁၉၇၄ ခုနှစ်မှာ ဆိုရှယ်လစ်စနစ်ကို ကျင့်သုံးခဲ့ရတယ်။ ၂ဝ၁ဝ ပြည့်နှစ်မှာ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ကျင့်သုံးခဲ့ရပါတယ်။ ရုရှားနိုင်ငံကတော့ ၁၉၉ဝ ပြည့်နှစ်ဝန်းကျင်မှာ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ် စတင် ကျင့်သုံးနေပါပြီ။ ကျွန်တော်တို့ထက် စောပါတယ်။ ကျွန်တော်မြင်တာက ဖြစ်စဉ်နဲ့ အချိန်ကာလ မတူပေမယ့် သမိုင်းကြောင်းကတော့အတူတူပါပဲ။ ဒါတွေဟာ ကျွန်တော် ဒီနိုင်ငံအပေါ် နှစ်သက် သဘောကျမိတာတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တစ်ဦး ပီပီ ငြိမ်းချမ်းနေတာ၊ တည်ငြိမ်နေတာကို သဘောကျပါတယ်။ ဒီနိုင်ငံမှာ ဒီလို ငြိမ်းချမ်းနေတာတွေ့ရတော့ သဘောကျပါတယ်။
မေး။ ။အဆွေတော် သိရှိတဲ့အတိုင်းပါပဲ။ ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့၊ ရုရှားနိုင်ငံမှာ အခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆန္ဒမဲ ပေးပွဲပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ အခြေခံအုတ်မြစ်များကို ထိန်းသိမ်း ကာကွယ်ရသော တပ်မတော်ကို ဦးဆောင်နေရတဲ့ အဆွေတော်အနေနဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေရဲ့ အရေးပါပုံနဲ့တန်ဖိုးကို သိရှိနားလည်ပါလိမ့်မယ်။ ယခုလို ကူးစက်ပျံ့နှံ့နေတဲ့ ခက်ခဲတဲ့ အခြေအနေမှာ ပြုလုပ်ကျင်းပခဲ့တဲ့ ဆန္ဒမဲပေးပွဲအပေါ် အဆွေတော် မည်ကဲ့သို့ အကဲဖြတ်ချင်ပါလဲ။
ဖြေ။ ။ ဒီမှာလည်း ရုရှားနဲ့မြန်မာက လာပြီးတူနေတာတွေ ရှိပြန်ရောဗျ။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ အတည်ပြုပြဋ္ဌာန်းဖို့ လုပ်နေတဲ့ ၂ဝဝ၈ ခုနှစ်မှာ မြန်မာမှာလည်း ကြီးမားလှတဲ့ သဘာဝ ဘေးဒဏ်တစ်ခု၊ နာဂစ်ဆိုင်ကလုန်းတိုက်ခတ်ခဲ့တယ်။ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများပါတယ်။ သို့သော် အခြေခံဥပဒေဆိုတာ တိုင်းပြည်ရဲ့ အသက်ဝိညာဉ်ပဲ ဖြစ်တယ်။ သဘာဝဘေးဒဏ်သင့်တဲ့ ဒေသတွေကို ချန်လှပ်ပြီး တစ်တိုင်းပြည်လုံးမှာ ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲ လုပ်ခဲ့ရတယ်။ နောက်နှစ်ပတ်အကြာမှာ သဘာဝဘေးဒဏ် သင့်ခဲ့ရတဲ့ဒေသတွေမှာ ဆက်ပြီး ဆန္ဒခံယူပွဲ လုပ်ခဲ့ရပါတယ်။ ပြည်သူတွေက နိုင်ငံတစ်ခုအတွက် အခြေခံဥပဒေက ဘယ်လောက် အရေးကြီးကြောင်း သိကြပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အလေးထားကြပါတယ်။ နိုင်ငံတိုင်းမှာ ဥပဒေဟာ ခေတ်စနစ်နဲ့အညီ ပြုပြင်ဖို့ လိုအပ်နေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးပြည့်စုံတဲ့ ဥပဒေဆိုတာ မရှိပါဘူး။ ဒါ့ကြောင့် ပြင်တာပဲဖြစ်ပါတယ်။ မိမိနိုင်ငံရဲ့ အမျိုးသား အကျိုးစီးပွားအတွက် ပြင်တာကို ပြည်သူတိုင်းက လက်ခံမှာ၊ သဘောပေါက် နားလည်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာလည်း ၂ဝဝ၈ ခုနှစ် အတည်ပြုပြဋ္ဌာန်းခဲ့တဲ့ အခြေခံဥပဒေမှာ လိုအပ်ချက်ရှိနေမှာပါ။ ဒါကို ပြည်သူ့အကျိုး၊ အမျိုးသား အကျိုးစီးပွားနဲ့အညီ ပြုပြင်ရဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။ COVID-19 ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေဆဲအချိန်၊ အဲဒီအချိန်က စာရင်းဇယားတွေအရ ရုရှားမှာလူဦးရေ ၆ သိန်းခွဲလောက် ရောဂါဖြစ်ပွားနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အခြေခံဥပဒေသည် တိုင်းပြည်အတွက်၊ နိုင်ငံအတွက် အရေးကြီးကြောင်း ရုရှားပြည်သူ တစ်ရပ်လုံးက သိတဲ့အတွက် ဒါကိုကြံ့ကြံ့ခံပြီး ဆန္ဒပြုခဲ့ကြပါတယ်။ ကြံ့ခိုင်တဲ့စိတ်ဓာတ်၊ နိုင်ငံ့အကျိုး လိုလားတဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေနဲ့ ဆန္ဒပြု အဆုံးအဖြတ်ပေးခဲ့တဲ့ ရုရှားပြည်သူတွေရဲ့စိတ်ဓာတ်ကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုပါကြောင်း ပြောလိုပါတယ်။ ။
မြဝတီ