ကျန်းမာရေးအတွက် ထာဝရအကျင့်ကောင်းများ
နေ့စဉ်ဘဝမှာ ကျန်းမာတဲ့နေထိုင်မှုပုံစံအတိုင်း အရာအားလုံးကိုက်ညီအောင် တစ်သဝေမတိမ်း လိုက်နာနေထိုင်ဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ အနည်းငယ်ပြောင်းလဲလိုက်ရုံနဲ့ ကျန်းမာတဲ့နေထိုင်မှုပုံစံထဲလည်း ဝင်မယ်၊ မကောင်းတဲ့အကျင့်တွေလည်း ပျောက်သွားမယ်၊ ကျန်းမာရေးအတွက် လည်း အထောက်အကူ ဖြစ်စေမယ်ဆိုရင်တော့ လိုက်နာကြဖို့ အကြံပြုချင်ပါတယ်။
ရေခဲသေတ္တာထဲမှာ စားစရာတွေကို သိမ်းဆည်းတဲ့အခါ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ် တဲ့အစားအသောက်တွေကို မြင်သာတဲ့ နေရာမှာ သိမ်းဆည်းထားရင် အလွယ်တကူယူစားမိလို့ ကျန်းမာရေးပိုကောင်းစေပါတယ်။ မချက်ပြုတ်ရသေးတဲ့ အရာတွေထည့်တဲ့ ရေခဲသေတ္တာနဲ့ ချက်ပြီးသား ဟင်းလျာတွေထည့်တဲ့ ရေခဲသေတ္တာ သီးခြားထားသင့်ပါတယ်။
ပုံမှန်အိပ်စက်ချိန် ခြောက်နာရီ၊ ရှစ်နာရီ ပြည့်ဝအောင် အိပ်စက်သင့်ပါတယ်။ ပုံမှန်အိပ်စက်တာကြောင့် အိပ်မပျော်တာ၊ မောပန်းနွမ်းနယ်တာနဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုတွေမဖြစ်အောင် ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ မီးပိတ်ထားသင့်တယ်။ တီဗွီ၊ ဖုန်း စတဲ့ အီလက်ထရွန်နစ်ပစ္စည်းတွေကိုလည်း ပိတ်ထားပြီး အိပ်စက်ချိန်မတိုင်မီ အိပ်ရာထဲ အနည်းငယ်ကြိုဝင်သင့်ပါတယ်။ ဒါမှသာ အိပ်မပျော်တာမဖြစ်တော့ဘဲ နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက်အိပ်ပျော်သွားစေနိုင်ပါတယ်။ အိပ်ခါနီး လက်ဖက်ရည်သောက်တာ၊ ကော်ဖီသောက်တာ ရှောင်သင့်ပါတယ်။
တစ်နေ့ကို နာရီဝက်ကနေ တစ်နာရီ ကြာ လမ်းလျှောက်၊ ရွရွပြေး၊ အပြေး၊ စက်ဘီးစီး၊ ရေကူး စတဲ့လေ့ကျင့်ခန်းတွေ ပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။ စားသောက်လို့ပိုလျှံတဲ့ ကယ်လိုရီတွေကို ချွေးအဖြစ် စွန့်ထုတ်ပစ်လို့ အဆီအဖြစ် မစုဆောင်းဘဲ အဝလွန်ခြင်းကနေ ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ အဆီတွေ
လောင်ကျွမ်းစေပြီး ကိုယ်အလေးချိန်ထိန်းပေးတဲ့အပြင် ခြေထောက်ကြွက်သားတွေကိုလည်း သန်မာစေပါတယ်။ မနက်ပိုင်းနာရီဝက်ကနေ တစ်နာရီလမ်းလျှောက်ပေးရင် တစ်နေ့တာလုံး စွမ်းအင်ပြည့်ဝနိုင်ပါတယ်။ စားသုံးတဲ့အစားအစာနဲ့ ကယ်လိုရီပမာဏကို မှတ်သားသင့်ပါတယ်။ စားသုံးလိုက်တဲ့အစားအစာရဲ့ ကယ်လိုရီပမာဏကို သိရှိတာကြောင့် အစားအသောက်တွေ ချင့်ချိန်စားသုံးလာနိုင်တဲ့အပြင် ကိုယ်အလေးချိန်ကိုပါထိန်းထားနိုင်တယ်။ စားတဲ့ကယ်လိုရီပမာဏကို မသိဘဲ စားကောင်းတိုင်း ထိုင်စားနေမယ်ဆိုရင် ကိုယ်အလေးချိန်ကို ဘယ်လိုမှထိန်းလို့ရမှာ မဟုတ်ပါဘူး။
အသက်ရှူလေ့ကျင့်ခန်းနဲ့ သွေးပူလေ့ကျင့်ခန်းတွေ ပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။ လေ့ကျင့်ခန်းမပြုလုပ်မီ အသက်ရှူလေ့ကျင့်ခန်း၊ သွေးပူလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ဖို့လိုအပ်သလို လေ့ကျင့်ခန်းပြီးဆုံးချိန်မှာလည်း အသက်ရှူလေ့ကျင့်ခန်း၊ အကြောလျှော့လေ့ကျင့်ခန်းတွေ ပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။ လေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်လုပ်ပေးရင် စိတ်ဖိစီးမှုနဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို လျော့နည်းစေပါတယ်။ ဒေါသဖြစ်တဲ့ အချိန်တွေမှာလည်း ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် တည်ငြိမ်အောင် ထိန်းနိုင်သွားပါတယ်။
မကြာခဏ လက်ဆေးသင့်ပါတယ်။ ဗက်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်စ် စတဲ့ပိုးမွှားတွေ လက်ဖဝါးမှာ အများကြီး ကပ်ငြိနေနိုင်တာကြောင့် လက်ကို အစာမစားခင်အချိန်၊ အစာစားပြီးချိန်၊ အိမ်သာတက်ပြီးချိန်နဲ့ အညစ်အကြေးပေကျံနေချိန်တွေမှာ ရေ၊ ဆပ်ပြာတို့နဲ့ စက္ကန့် ၂၀ ကျော်ကြာဆေးကြောဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ရေသုံးဖို့မလွယ်ရင် Hand Gel သုံးသင့်ပါတယ်။
ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ သရေစာကိုသာ ရွေးချယ်စားသုံးသင့်ပါတယ်။ မနက်စာစားတဲ့အခါ ကယ်လိုရီနဲ့သကြားများစွာ ပါဝင်တဲ့ သရေစာတွေကို စားမယ့်အစား ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့အစာကို ပြင်ဆင်စားသုံးသင့်ပါတယ်။ မနက်စာ ကွေကာတစ်ခွက်၊ ကြက်ဥတစ်လုံး၊ ပန်းသီး ဒါမှမဟုတ် လိမ္မော်သီးတစ်လုံး ပါဝင်အောင်စားသင့်ပါတယ်။ သစ်သီးကို ဘာအချိုမှထပ်မထည့်ဘဲ ကြိတ်ဖျော်ပြီး သဘာဝအရသာအတိုင်း သောက်သင့်ပါတယ်။
ခါးကိုမတ်မတ်အနေအထားမျိုးနဲ့ ထိုင် သင့်ပါတယ်။ ထိုင်တဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်ကောက်ကြောင်းအတိုင်း မတ်မတ်ထိုင်နိုင်တာကြောင့် မောပန်းနွမ်းနယ်တာနဲ့ နောက်ကျောနာကျင်မှု ပြဿနာတွေကို ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုမဟုတ်ဘဲ ကွန်ပျူတာကို ခန္ဓာကိုယ်ရှေ့ကိုင်းပြီးကြည့် တာ၊ ခါးဆန့်မထားဘဲ ကုန်းနေတာ စတာ တွေက ကြာကြာထိုင်တဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်ကို ထိခိုက်နာကျင်မှုတွေ ခံစားရစေပါတယ်။
မနက်ခင်းမှာ ရေအေးတစ်ခွက်သောက် သင့်ပါတယ်။ ဇီဝရုပ်ဖြစ်ပျက်မှုကောင်းမွန် စေဖို့နဲ့ စွမ်းအင်ပြည့်ဝနေစေဖို့ မနက်ခင်းမှာ ရေအေးတစ်ခွက်သောက်ဖို့ လိုအပ်ပါ တယ်။ ဒါမှသာ ခန္ဓာကိုယ်မှာ ရေဓာတ် ပြည့်ဝပြီး တစ်နေ့တာလုံးလန်းဆန်းကာ စွမ်းအင်ပြည့်ဝနေစေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ရေကို ကော်ဖီ ဒါမှမဟုတ် လက်ဖက်ရည်မသောက်ခင်မှာ အရင်သောက်သင့်ပါတယ်။
နေ့စဉ် ရေဖန်ခွက် (၆-၈)ခွက် ဒါမှမဟုတ် ရေသန့် (၂-၃) လီတာ ပုံမှန်သောက်သုံးပေးရင် ဆီးဝမ်းမှန်စေပြီး အသားအရေကြည်လင်ကာ နုပျိုစေနိုင်ပါတယ်။
သကြားလျှော့စားသင့်ပါတယ်။ သကြား အနည်းငယ်စားသုံးတာက ကျန်းမာရေး အတွက် ဆိုးဆိုးရွားရွား မထိခိုက်ပေမယ့် နေ့တိုင်းသကြားများတဲ့အစာတွေကို မစားသုံးသင့်ပါဘူး။ ထမင်းစားပြီးချိန် ချိုတာ လေးတွေစားချင်ရင် သစ်သီးတစ်ခုခု ဒါမှမဟုတ် ချောကလက်စားနိုင်ပါတယ်။
မနက်စာကို ပြည့်ပြည့်၀၀စားသင့်ပါတယ်။ မနက်စာကို ပြည့်ပြည့်၀၀စားသုံး သူတွေက အနည်းငယ်သာ စားသုံးသူတွေထက် တစ်နေ့တာလုံး စွမ်းအင်ပမာဏ မြင့်မားနေစေပါတယ်။ မနက်စာစားတဲ့ အခါမှာလည်း ဆီကြော်စာတွေစားတာကို ရှောင်သင့်ပါတယ်။ အာဟာရပြည့်ဝပြီး အမျှင်ဓာတ်များတဲ့ ကွေကာနဲ့ ပေါင်မုန့်တစ်ချပ်ဆိုရင် လုံလောက်ပါတယ်။
အစားအသောက်တွေ ဝယ်တဲ့အခါ အဲဒီအစားအသောက်တွေထဲမှာပါဝင်တဲ့ အာဟာရတန်ဖိုး ဖော်ပြချက်တွေကို ဖတ်ကြည့်ပြီးမှ ဝယ်ယူသင့်ပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အကောင်းဆုံးအချိန်မှာ စား သောက်နိုင်ရင် အာဟာရတန်ဖိုး ပိုမိုရရှိနိုင်ပါတယ်။
မနက်စောစောအိပ်ရာထသင့်ပါတယ်။ မနက်စောစောအိပ်ရာထအောင် ညအိပ်ရာ ဝင်ချိန် စောသင့်ပါတယ်။ မနက်အိပ်ရာ ထတာနဲ့ မနက်စာအတွက် ပြင်ဆင်ရတာ၊ ရုံးသွား၊ ကျောင်းသွားဖို့ပြင်ဆင်ရတာ၊ အိမ်မှုကိစ္စလုပ်ရတာတွေကြောင့် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ဖို့ အချိန်မရှိဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် မနက်စောစောမှာ အိပ်ရာထရေတစ်ခွက်သောက်ပြီး အိမ်မှုကိစ္စတွေမလုပ်ခင် နာရီဝက်လောက် လမ်းလျှောက်လိုက်ရင်ပဲ ခန္ဓာကိုယ် ကျန်းမာရေးအတွက် လုံလောက်ပါတယ်။ တစ်နေ့တာလုံးအတွက် စိတ်နဲ့ခန္ဓာကိုယ် လန်းဆန်းကျန်းမာစေပါတယ်။
ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ အစားအသောက်စားသင့်ပါတယ်။ အသင့်စားအစာ (Snaps) တွေက ပြည့်ဝဆီ၊ စားအုန်းဆီ၊ တိရစ္ဆာန်အဆီတွေနဲ့စီမံထားလို့ အဆီတွေစုဝေးပြီး အဝလွန်စေပါတယ်။ မပြည့်ဝဆီ (Unsaturated Fat) ပါဝင် တဲ့ မြေပဲဆီ၊ နှမ်းဆီ၊ နေကြာဆီ၊ သံလွင် ဆီနဲ့စီမံထားတဲ့အစာတွေက ကောင်းတဲ့ အဆီ (HDL-High density lipoprotein) မြင့်မားစေပြီးခန္ဓာကိုယ်အတွက် မရှိမဖြစ်အဆီရရှိစေနိုင်လို့ သန်မာဖျတ်လတ်ပြီး ဗီတာမင်နဲ့ သတ္တုဓာတ်တွေလည်း လုံလောက်အောင် ရရှိစေမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ။
ဒေါက်တာလွင်သန့်