လူသားတိုင်း ရေလုံလုံလောက်လောက်သုံးစွဲနိုင်ရေး

လူသားတိုင်း ရေလုံလုံလောက်လောက်သုံးစွဲနိုင်ရေး

ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂစားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့သည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးတွင် ဆင်းရဲငတ်မွတ်နေမှုများအား သိရှိကိုယ်ချင်းစာနာနိုင်ရေး၊ လူသားအားလုံး စားနပ်ရိက္ခာလုံခြုံရေးနှင့် အစာအာဟာရပြည့်ဝစွာရရှိရေး လိုအပ်ချက်များအား နိုင်ငံတိုင်းပူးပေါင်းပါဝင်အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ကြရန်  ရည်သန်လျက် ၁၉၄၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်မှစ၍ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနေ့ကို ကျင်းပလျက်ရှိပါသည်။

ယခုနှစ် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနှင့်စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ကြီးက ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနေ့အတွက်ဆောင်ပုဒ်ကို ရေသည်အသက်၊ ရေသည်ရိက္ခာ၊ တစ်ဦးတစ်ယောက်မချန်ရရှိစေရာ "Water is life, Water is food, Leave no one behind."ဟူ၍    သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ဆောင်ပုဒ်၏ အဓိပ္ပာယ်ကို ခြုံငုံလေ့လာပါက လူသားများ အသက်ရှင်ရပ်တည်နိုင်ရန် မရှိမဖြစ် လိုအပ်သောရေကို လူသားတိုင်းသုံးစွဲနိုင်ခွင့်ရှိစေရေး မီးမောင်းထိုးပြ ထားသည်ကို   တွေ့ရှိရသည်။ 

ရေသည်အသက် ရေသည်ရိက္ခာ

လူ့ခန္ဓာကိုယ်သည် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ရေ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့်  ဖွဲ့စည်းထားပြီး မှန်ကန်သောရေဓာတ်ကို ထိန်းသိမ်းထားရန်မှာ  ကျွန်ုပ်တို့၏ ကျန်းမာရေးအတွက် အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်သည်။

ရေသည် ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်များအတွက် ကြားခံအဖြစ်၊ ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန်ကို ထိန်းညှိပေးခြင်း၊ အစာခြေခြင်းကို လွယ်ကူချောမွေ့စေပြီး အာဟာရဓာတ်နှင့်အောက်ဆီဂျင်ကို ဆဲလ်များဆီသို့   ပို့ဆောင်ပေးသည်။ ရေဓာတ် မလုံလောက်ခြင်းကြောင့် လူ့ခန္ဓာကိုယ်သည်   ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ပြီး  လူ့အသက်ကိုအန္တရာယ်ပြုနိုင်သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း ရေသည်စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပြီး  လူသားတို့ စားဝတ်နေရေး၏ အခြေခံအုတ်မြစ်  ဖြစ်နေပြန်သည်။

ကောက်ပဲသီးနှံများစိုက်ပျိုးရန်၊ လူသားများအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ပရိုတင်းဓာတ်အရင်းအမြစ်ဖြစ်သည့် မွေးမြူရေး တိရစ္ဆာန်များမွေးမြူရန်၊ ငါးနှင့်ပင်လယ်စာများ မွေးမြူရန်အတွက် ရေကိုမှီခိုနေရပြီး ဘီလီယံနှင့်ချီသော လူသားများကို စားရေရိက္ခာထောက်ပံ့ပေးလျက်ရှိသည်။

စက်မှုနယ်ပယ်တွင်လည်း  ရေသည် ကုန်ကြမ်းနှင့်  အအေးခံပစ္စည်းအဖြစ် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ   ပါဝင်သည်။

ထုတ်လုပ်မှုမှ စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်ခြင်းအထိ စက်မှုလုပ်ငန်းများသည်  လုပ်ငန်းစဉ်အမျိုးမျိုးအတွက် ရေကိုအသုံးပြုရသည်။

ရေကန်များ၊ မြစ်များနှင့် သမုဒ္ဒရာများသည် ရေကူးခြင်း၊ လှေစီးခြင်း၊ ငါးဖမ်းခြင်းနှင့် အခြားသောအပန်းဖြေ လှုပ်ရှားမှုများစွာအတွက် အခွင့်အလမ်းများပေးသည်။

ထို့ပြင် ဂေဟစနစ်များ၊ ရေချိုရေစပ်မြေများမှ အဏ္ဏဝါသန္တာကျောက်တန်းများအထိ ၎င်းတို့၏ ရှင်သန်မှုအတွက်

ရေအပေါ် မူတည်မှီခိုရသည်။ ကျန်းမာသောရေနေဂေဟစနစ်များသည် ရေကို သန့်စင်စေပြီး ကာဗွန်ကို စုဆောင်းကာ မရေမတွက်နိုင်သောမျိုးစိတ်များအတွက် နေထိုင်ရာနေရာများကို ထောက်ပံ့ပေးသည်။

ထို့ကြောင့်  ရေအရင်းအမြစ်များ ကာကွယ်ရေးနှင့်  ထိန်းသိမ်းရေးသည် လူသားများ၏ ကျန်းမာရေးအတွက် သာမက ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်နှင့် ကျွန်ုပ်တို့ကမ္ဘာမြေ၏ ရာသီဥတု တည်ငြိမ်မှုအတွက်လည်း အရေးကြီးပါသည်။

ယိုယွင်းလာသည့် ရေအရင်းအမြစ်

သန့်ရှင်းသော သောက်သုံးရေရရှိရေးသည်  မြို့ပြများ၏တိုးတက်မှုအတွက် အရေးပါသောအချက်ဖြစ်လာသည်။ ရေပေးဝေမှုနှင့်မိလ္လာစနစ်များ အပါအဝင် ခေတ်မီမြို့ပြ အခြေခံ အဆောက်အဦများကို တိုးချဲ့တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး လူဦးရေ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းခဲ့ကြသည်။

မကြာသေးမီဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ရေအရင်းအမြစ်များပေါ်ရှိ    လူတို့လုပ်ဆောင်မှုများ၏ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို သတိပြုမိလာခဲ့သည်။ လေထုညစ်ညမ်းမှု၊ အလွန်အကျွံသုံးစွဲမှုနှင့် နေထိုင်ရာများကို ဖျက်ဆီးခြင်းသည် ရေနေဂေဟစနစ်နှင့်သန့်ရှင်းသောရေရရှိနိုင်မှုကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။

ယနေ့ခေတ်တွင် သန့်ရှင်းပြီးဘေးကင်းသော သောက်သုံးရေရရှိရေးသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအရေးပါသော  ပြဿနာတစ်ရပ် ဖြစ်နေဆဲဖြစ်သည်။ သန်းနှင့်ချီသောလူများသည် အခြေခံမိလ္လာနှင့်ဘေးကင်းသော ရေအရင်းအမြစ်များကို လက်လှမ်းမမီနိုင်သေး။ ရေရှားပါးမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခြင်းနှင့်ရေရှည်တည်တံ့သော ရေစီမံခန့်ခွဲမှု သေချာစေရေးတို့သည် ၂၁ ရာစုအတွက် အရေးကြီးသော   စိန်ခေါ်မှုများဖြစ်လာသည်။

လူသားတို့အပေါ် စိန်ခေါ်မှုများ

ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်စားသုံးသော အစားအစာများသည် မြေဆီလွှာနှင့်  ရေအရင်းအမြစ်များပေါ်တွင် တိုက်ရိုက် သို့မဟုတ် သွယ်ဝိုက်၍ မှီခိုနေသည်။ ကြီးထွားလာနေသော ကမ္ဘာ့လူဦးရေအတွက် ရေရှည်တည်တံ့၍ ယုံကြည်စိတ်ချရသော အစားအစာ ထောက်ပံ့မှုသေချာစေရန် ရေရှည်တည်တံ့သော မြေဆီလွှာ လုပ်ဆောင်မှုသည် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည်။

အနာဂတ်စားနပ်ရိက္ခာထုတ်လုပ်မှုအတွက် မြေဆီလွှာနှင့်ရေအရင်းအမြစ်များကို ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် စီမံခန့်ခွဲခြင်းမှာ အရေးပါပြီး မြေဆီလွှာကျန်းမာရေးနှင့် ရေရရှိနိုင်မှုကို  ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် ရေရှည်တည်တံ့သော စိုက်ပျိုးရေးအလေ့အကျင့်များ လိုအပ်သည်။

စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍသည် ကမ္ဘာ့ရေချိုသုံးစွဲမှု၏ ၇၂ ရာခိုင်နှုန်းကို သုံးစွဲသည်။ ကောက်ပဲသီးနှံကြီးထွားမှုနှင့် အစားအစာထွက်ရှိမှုရေရှည်တည်တံ့စေရန် အဓိကအသုံးပြုသည်။

အိမ်ထောင်စုများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ- ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ရေချို၏ ၁၆  ရာခိုင်နှုန်းမှာ အိမ်တွင်းအသုံးပြုမှုနှင့်စည်ပင်ရေပေးဝေမှုကဲ့သို့သော အိမ်ထောင်စုများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများအတွက် သုံးစွဲသည်။ ၎င်းတွင် သောက်သုံးရေ၊ မိလ္လာစနစ်နှင့် နေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာများပါဝင်သည်။

ရေချို၏  ၁၂ ရာခိုင်နှုန်းကို ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် လည်ပတ်ဆောင်ရွက်မှုများအတွက်  စက်မှုလုပ်ငန်း အမျိုးမျိုးမှ အသုံးချသည်။

လက်ရှိတွင် လူဦးရေ ၂ ဒသမ ၄ ဘီလီယံသည် ရေရှားပါးသည့်နိုင်ငံများ၌ နေထိုင်ကြပြီး ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် ရေရှားပါးမှုဆိုးရွားသော နိုင်ငံများတွင် နေထိုင်ကြသည်။ ယင်းတို့အတွက် သန့်ရှင်းသောသောက်သုံးရေရရှိရေး၊ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးနှင့် အလုံးစုံကျန်းမာရေးမှာ သိသာထင်ရှားသော ရေရှားပါးမှု၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုပင်ဖြစ်သည်။

ကုလသမဂ္ဂအစီရင်ခံစာနှင့် ယူနက်စကိုမှ ရေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု  အစီရင်ခံစာများ အပါအဝင် ရင်းမြစ်အမျိုးမျိုးအရ ကမ္ဘာ့ရေဆိုးများ၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ သန့်စင်ခြင်းမပြုဘဲ ပတ်ဝန်းကျင်သို့ စွန့်ပစ်သည်။ သန့်စင်မထားသော  ရေဆိုးများသည် သဘာဝရေထုများကို ညစ်ညမ်းစေပြီး ရေထုညစ်ညမ်းမှုနှင့်ရောဂါများ ပြန့်ပွားစေသည်။ ၎င်းသည် ရေနေဂေဟစနစ်ကိုလည်းထိခိုက်စေပြီး  ရပ်ရွာများအတွက် သန့်ရှင်းသောရေရရှိမှုကို ထိခိုက်စေနိုင်

သည်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် ညံ့ဖျင်းသော မိလ္လာအခြေခံအဆောက်အဦများသည် မသန့်စင်သော ရေဆိုးများကို   စွန့်ထုတ်ရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေပြီး အဆိုပါပြဿနာများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေသည်။

ရေဆိုးသန့်စင်ရေး အဆောက်အအုံများ ပိုမိုကောင်းမွန်လာစေရန်၊ သင့်လျော်သော မိလ္လာအလေ့အကျင့်များ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းနှင့်  စွန့်ပစ်ခြင်းမပြုမီ ရေဆိုးသန့်စင်ခြင်း၏အရေးကြီးပုံကို အသိပညာပေးခြင်း တို့သည်လည်း ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအတွက် စိန်ခေါ်မှုများပင်ဖြစ်သည်။

ကုလသမဂ္ဂစားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့(FAO)၏ သုတေသနလေ့လာမှုများအပါအဝင် ရင်းမြစ်များစွာအရ ၂၀၅၀ ပြည့်နှစ်တွင် ကမ္ဘာ့စိုက်ပျိုးရေလိုအပ်ချက်သည် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်း  တိုးလာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ စိုက်ပျိုးရေလိုအပ်ချက်တိုးလာခြင်းသည် ကမ္ဘာ့ရေအရင်းအမြစ်နှင့် စိုက်ပျိုးရေးရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲရေး အတွက် သိသာထင်ရှားသောစိန်ခေါ်မှုဖြစ်သည်။

ရေစီမံခန့်ခွဲမှု  အလေ့အကျင့်များ တိုးတက်ကောင်းမွန်ရေး၊ စိုက်ပျိုးရေးတွင် ထိရောက်စွာ ရေအသုံးပြုမှုတိုးမြင့်လာရေးနှင့်   ဆန်းသစ်သောဖြေရှင်းနည်းများ  ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခြင်းဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးအတွက် အနာဂတ်ရေလိုအပ်ချက်ကို ပြည့်မီနိုင်စေသည်။

၂၀၀၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၈ ခုနှစ်အတွင်း သဘာဝဘေးအန္တရာယ်အားလုံး၏ ၇၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် ရေနှင့်ဆက်စပ်နေကြောင်း UNESCO ၏ ကုလသမဂ္ဂကမ္ဘာ့ရေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အစီရင်ခံစာ ၂၀၂၀မှဖော်ပြခဲ့သည်။

စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှုများနှင့်   ပတ်သက်၍ ဖော်ပြပါ အစီရင်ခံစာတွင် အဆိုပါသဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကြောင့် စီးပွားရေးပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုပမာဏမှာ  အမေရိကန်ဒေါ်လာဘီလီယံ ၇၀၀ နီးပါးဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ခန့်မှန်းသည်မှာ  ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင်  သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကြောင့် စားသုံးမှုဆုံးရှုံးမှု တန်ဖိုးမှာ  နှစ်စဉ် ဒေါ်လာ ၅၂၀ ဘီလီယံဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး လူနှင့်စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှုပါဝင်သည်။

၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်မှစ၍ ရေကြီးမှုသည် ၁၃၄ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာခဲ့သည်။ ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသအဖွဲ့နှင့်  ကုလသမဂ္ဂတို့၏ အစီရင်ခံချက်အရ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်မှစ၍  မိုးခေါင်ရေရှားမှုအရေအတွက်နှင့် ကြာချိန်သည် ၂၉ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာခဲ့သည်။ ယင်းက မိုးခေါင်ရေရှားမှု ပိုမိုဖြစ်ပွားလာပြီး ကြာရှည်လာသည်ကို ညွှန်ပြနေသည်။

ယင်းဖြစ်ရပ်များသည်  ပြင်းထန်သောရာသီဥတုဖြစ်ရပ်များ၏  ကြီးထွားလာသောအကျိုးသက်ရောက်မှုအရ ရေနှင့်ပတ်သက်သည့်စိန်ခေါ်မှုများဖြစ်ကြောင်း အလေးပေးဖော်ပြနေသည်။   ၎င်းတို့၏ ဆိုးရွားသော   သက်ရောက်မှုများကို   လျော့ပါးသက်သာစေရန်အတွက်  အစိုးရများနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းများက လိုက်လျော ညီထွေဖြစ်အောင် ပြင်ဆင်ထားရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုအရ အပူချိန်မြင့်တက်လာသည်နှင့်အမျှ ရေရရှိနိုင်မှုမှာ အရေးကြီးသော ပြဿနာဖြစ်လာသည်။ လူ၊ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်များနှင့် ဂေဟစနစ်များအပေါ်တွင် ပိုမိုပြင်းထန်သော ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများဖြစ်သည့် မိုးခေါင်ခြင်း၊  လယ်ယာကုန်ထုတ် စွမ်းအားကျဆင်းခြင်းနှင့် မကြာခဏပြင်းထန်သော အပူလှိုင်းများ ပါဝင်နိုင်ပြီး ရေလိုအပ်မှုအပေါ် ဖိအားပိုမိုများလာစေနိုင်သည်။

မြင့်မားသောအပူချိန်သည် သမုဒ္ဒရာကျန်းမာရေးကိုလည်းထိခိုက်စေပြီး  အောက်ဆီဂျင်ပမာဏကို လျှော့ချပေးသည်။ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုနှင့် ကမ္ဘာ့အပူချိန်တိုးမြင့်လာမှုကို ၂  ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိ  တိုးမြင့်ခြင်းမရှိစေရန်နှင့် ၁ ဒသမ ၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိသာထိန်းသိမ်းနိုင်ရေး သတ်မှတ်ခြင်းအားဖြင့် ရေဖိအားနှင့် ၎င်း၏ဆက်စပ်အကျိုးဆက်များကို လျှော့ချရာတွင် သိသာထင်ရှားသော အကျိုးကျေးဇူးများ ရှိသည်။

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရသော် ကမ္ဘာ့အပူချိန် ၁ ဒသမ ၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိ တိုးလာမှုကို ကန့်သတ်ခြင်းသည် ရေဖိအားလျော့နည်းခြင်း၊ ပိုမိုကောင်းမွန်သော ရေအရင်းအမြစ်စီမံခန့်ခွဲမှု၊ ဂေဟစနစ်များနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ အကျိုးဆက်များလျော့ကျခြင်းအပါအဝင် သိသာထင်ရှားသော အကျိုးကျေးဇူးများကို ရနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အသေးစားငါးဖမ်းသမားများ၊ ငါးမွေးမြူသူများ၊ ငါးထုတ်လုပ်သူများနှင့် ၎င်းတို့၏မှီခိုသူများအပါအဝင် လူသန်းပေါင်း ၆၀၀ ကျော်သည် ၎င်းတို့၏ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းအတွက် ရေနေအစာစနစ်ပေါ်တွင်  မှီခိုနေကြရသည်။ ဤရေနေအစာစနစ်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိလူပေါင်း ၃ ဘီလီယံခန့်အတွက် အလုပ်အကိုင်

သာမကပရိုတင်းနှင့် အဏုအာဟာရဓာတ်များ၏အရေးပါသော အရင်းအမြစ်တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

အစားအစာထုတ်လုပ်ခြင်းသည် ရေကိုအသုံးပြုရသဖြင့် အစားအစာကို ဖြုန်းတီးခြင်းသည်    ရေကိုဖြုန်းတီးခြင်းဖြစ်သည်။

တစ်ကမ္ဘာလုံး  သီးနှံပင်များစိုက်ပျိုးရာတွင်  အသုံးပြုသည့် ရေ၏ထက်ဝက်ခန့်  ဆုံးရှုံးနိုင်သည် သို့မဟုတ် ဖြုန်းတီးခြင်းဖြစ်နိုင်သည်ဟု  ခန့်မှန်းထားသည်။

စားနပ်ရိက္ခာဖြုန်းတီးမှု လျှော့ချခြင်းသည် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုအတွက်သာမက အဖိုးတန် ရေအရင်းအမြစ်များကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် အစားအစာထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် စွန့်ပစ်ခြင်း၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ထိခိုက်မှုများကို လျော့ပါးသက်သာစေရန်အတွက်လည်း မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည်။

ရေရှားပါးမှုကုစားရေး

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်ရပ်ဖြစ်သည့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ရေလိုအပ်ချက်နှင့် ဂေဟစနစ်များ၏ ရေလိုအပ်ချက်များအတွက်  ရေရှားပါးမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ဆောင်ရွက်သင့်သော အဓိကအချက်များမှာ-

(၁)     ရှားပါးသောရေအရင်းအမြစ်အတွက် နိုင်ငံနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းများအကြား ပဋိပက္ခများဖြစ်ပေါ်မှုကို ရှောင်ရှားခြင်း၊

(၂)     ထိရောက်သောရေစီမံခန့်ခွဲမှု၊  ရေပြန်လည်အသုံးပြုခြင်းနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သော အခြေခံ အဆောက်အဦများ အပါအဝင် ရေရှည်တည်တံ့သော ရေစီမံခန့်ခွဲမှု အလေ့အကျင့်များကို အကောင်အထည် ဖော်ခြင်း၊

(၃)     ယိုစိမ့်မှုများကိုပြုပြင်ရန်နှင့် ရေချွေတာရေးနည်းပညာများကို  အသုံးပြုခြင်းကဲ့သို့သော   ရေထိန်းသိမ်းခြင်းကို လူတစ်ဦးချင်းနှင့် ရပ်ရွာအဆင့်များတွင် အားပေးခြင်း၊

(၄)     မိုးရေစုဆောင်းခြင်းနှင့် မိုးခေါင်ရေရှားမှုကိုခံနိုင်ရည်ရှိသည့် သီးနှံမျိုးများကို စိုက်ပျိုးခြင်းကဲ့သို့သော ပြောင်းလဲလာသော   ရာသီဥတုအခြေအနေနှင့် လိုက်လျောညီထွေ ဖြစ်သည့် မဟာဗျူဟာများ ချမှတ်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊

(၅)    ရေအရည်အသွေးကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် ညစ်ညမ်းခြင်းမှကာကွယ်ရန် တင်းကျပ်သော စည်းမျဉ်းများနှင့်  ညစ်ညမ်းမှုထိန်းချုပ်ရေးအစီအမံများ ဆောင်ရွက်ခြင်း။

(၆)    ဆည်များ၊ ရေလှောင်ကန်များနှင့်ရေသန့်စင်သည့်စက်ရုံများကဲ့သို့သော ရေအခြေခံအဆောက်အဦများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆောင်ရွက်ခြင်းနှင့်ထိန်းသိမ်းခြင်း။

လူတိုင်းပါဝင် ထိန်းသိမ်းခြင်း

ရေထိန်းသိမ်းခြင်းသည် ရေအလဟဿဖြစ်မှု လျှော့ချရန်နှင့် လက်ရှိနှင့်အနာဂတ်မျိုးဆက်များအတွက် ရေရှည်တည်တံ့သောရေကောင်းရေသန့်ရရှိရေး သေချာစေရန်အတွက်ဖြစ်သည်။

လူတစ်ဦးချင်းအလိုက် ပါဝင်ဆောင်ရွက်သင့်သည်များမှာ-

(၁)     ယိုစိမ့်မှုကို ဖြေရှင်းပါ-  သင့်အိမ်ရှိ ရေယိုစိမ့်မှုမှန်သမျှကို ဆောလျင်စွာပြုပြင်ပါ။

(၂)     ရေအသုံးပြုမှုနည်းသော စက်ပစ္စည်းများကိုသုံးပါ- ရေစီးနည်းသော အိမ်သာများ၊ စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်မားသော အဝတ်လျှော်စက်များနှင့် ရေကိုချွေတာသော ရေပန်းခေါင်း။

(၃)     ရေချိုးချိန်ကို လျှော့ချပါ။

(၄)     မိုးရေကို စုဆောင်းပါ- အပင်ရေလောင်းခြင်းနှင့် ဥယျာဉ်များအတွက် မိုးရေကိုသိုလှောင်ရန် ရေစည်များ သို့မဟုတ် အခြားသော   မိုးရေစုဆောင်းသည့်စနစ်များကို တပ်ဆင်ပါ။

(၅)    တံမြက်စည်းကိုအသုံးပြုပါ- ရေပိုက်ကိုအသုံးပြုမည့်အစား  သန့်ရှင်းရန် တံမြက်စည်းကို အသုံးပြုပါ။

(၆)    ရေလောင်းခြင်းအလေ့အကျင့်များ- ရေငွေ့ပြန်မှုလျော့နည်းစေရန် နံနက်စောစော သို့မဟုတ် ညနေနှောင်းပိုင်းကဲ့သို့သော နေ့၏အေးမြသောအချိန်ပိုင်းများတွင်  သင့်မြက်ခင်းနှင့်ဥယျာဉ်ကို ရေလောင်းပါ။

(၇)    ခြောက်သွေ့မှုဒဏ်ခံနိုင်သောအပင်များကိုရွေးချယ်ပါ-သင့်မြေယာရှုခင်းအတွက် ရှင်သန်ရန်   ရေလိုအပ်မှုနည်းသောအပင်များကို ရွေးချယ်ပါ။

(၈)    မြေဆီလွှာကို ဖုံးအုပ်ပါ-အငွေ့ပြန်ခြင်းကို လျှော့ချပြီး အစိုဓာတ်ကိုထိန်းသိမ်းရန် အပင်များနှင့်သစ်ပင်များအနီးရှိ မြေဆီလွှာကိုဖုံးအုပ်ထားပါ။

(၉)    ပန်းကန်ဆေးစက်နှင့် အဝတ်လျှော်စက်ကို အပြည့်ထည့်ပါ- သင့်ပန်းကန်ဆေးစက် သို့မဟုတ် အဝတ်လျှော်စက်ကို မလည်ပတ်မီ   ပန်းကန်ဆေးစက် သို့မဟုတ်   အဝတ်လျှော်စက်များ ပြည့်သွားသည်အထိစောင့်ပါ။

(၁၀)  ရေပိုက်ခေါင်းကိုပိတ်ပါ- သွားတိုက်၊ မျက်နှာသစ် သို့မဟုတ် ပန်းကန်ဆေးကြောနေစဉ် ရေပိုက်ခေါင်းကို ပိတ်ထားပါ

။ (၁၁)          အသိပညာပေးပါ- သင့်အသိုင်းအဝိုင်း၊ လုပ်ငန်းခွင်၊ သူငယ်ချင်းများ၊ ကလေးများနှင့် မိသားစုကြားတွင်။

(၁၂)   ထိရောက်သောရေပေးစနစ်တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံပါ- ရာသီဥတုအခြေအနေနှင့် မြေဆီလွှာအစိုဓာတ်  ပမာဏအပေါ် အခြေခံ၍  ရေလောင်းချိန်ဇယားများကို  ချိန်ညှိနိုင်သော  စမတ်ကျသော ရေသွင်းစနစ်များကို  အသုံးပြုပါ။

တစ်ယောက်မကျန် နောက်မချန်စတမ်းဘယ်သူမပြု မိမိမှုဆိုသကဲ့သို့ လူတို့၏လုပ်ရပ်များကြောင့်   လူတို့ပင် ပြန်ရင်ဆိုင်ကြရသည့်ကိစ္စများ၊ ဒုက္ခများမှာ ဒုနှင့်ဒေးဖြစ်သည်။ ယင်းတို့အနက် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနေ့ ဆောင်ပုဒ်

က မီးမောင်းထိုးပြထားသည့် ကမ္ဘာ့ရေပြဿနာဖြေရှင်းရေးမှာ လူတိုင်းပါဝင်ဖို့လိုသည်။ ရေကိုလည်း အယုတ်အလတ်အမြတ်မရွေး လူတိုင်း ရခွင့်ရှိဖို့လိုသည်။ သို့ပါ၍ အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့သည့် ရေစီမံခန့်ခွဲရေးနှင့် လိုက်နာဆောင်ရွက်သင့်သည်များကို တစ်ယောက်မကျန် လေးစားလိုက်နာမည်ဖြစ်ပါက အနာဂတ်တွင်  ကမ္ဘာ့လူသားတစ်ဦးချင်းစီသည်  ချန်ထားမခံရဘဲ ရေကိုလုံလောက်စွာ၊  အန္တရာယ်ကင်းစွာ၊ ကျန်းမာရွှင်လန်းစွာ လူတိုင်းရရှိအသုံးပြုနိုင်ကြပေလိမ့်မည်သာတည်း။   ။

အောင်ဝင်းဆွေ