သွယ်လျလှပကျန်းမာသည့် ခန္ဓာကိုယ်ကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မည့်နည်းလမ်းများ
တိုးတက်လာတဲ့ခေတ်နဲ့အညီ စားသောက်နေထိုင်မှုပုံစံပြောင်းလဲလာတာနဲ့အမျှ အဝလွန်တာတွေဖြစ် လာကြတယ်။ ဒါ့ပြင် စိတ်ဖိစီးမှုများလာတာကလည်း ကျန်းမာရေးနဲ့မညီတော့ဘဲ ဝိတ်တွေတက်ပြီးရင်း တက်လာတော့တာပါပဲ။ နည်းစနစ်တကျဝိတ်ချချင်တယ်၊ မမှန်ကန်တဲ့နည်းလမ်း တွေမသုံးဘဲ ကျန်းမာရေးနဲ့အညီ ဖြစ်ချင်တယ်ဆိုရင်တော့ အောက်ဖော်ပြပါနည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာသင့်ပါတယ်။
ဦးစွာ ဖော်ပြလိုတာက အိမ်ရှင်မတွေအနေနဲ့ မီးဖိုချောင်သုံး အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းတွေဝယ်ယူတဲ့အခါ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကို အရင်ဆုံးစာရင်းပြုစုထားပြီးမှ အဲဒီစာရင်းအတိုင်း ဝယ်ယူသင့်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင် အချိန်ကုန်သက်သာစေတဲ့အပြင် အသင့်စားအစားအစာတွေဝယ်ယူမှုလည်း လျော့နည်း သွားစေနိုင်ပါတယ်။
နေ့လယ်စာ၊ ညစာတွေမစားခင်မှာ ခပ်သွက်သွက်လမ်းလျှောက်ပေး သင့်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင် လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်ဖြစ်တဲ့ ကောင်းကျိုးကိုရရှိစေသလို ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်ပြီးချိန်မှာလည်း ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ် တဲ့အစားအစာတွေကို စားချင်စိတ်လျော့နည်းစေနိုင်ပါတယ်။
အစားအစာတွေကို ကြိုတင်ပြင်ဆင်ပြီးမှ စားသင့်ပါတယ်။ တစ်နေ့တာ စားမယ့်နံနက်စာ၊ နေ့လယ်စာ၊ ညစာတွေကို ဘာစားမလဲဆိုတာ ကြိုတင် စဉ်းစားပြင်ဆင်ထားသင့်ပါတယ်။ တတ်နိုင်ရင် အပြင်မှာဝယ်စားမယ့် အစားအိမ်မှာပဲ အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းတွေနဲ့ ချက်စားမယ်ဆိုရင် ကျန်းမာရေး နဲ့ပိုမိုညီညွတ်စေမှာပါ။
ပန်းကန်အရွယ်အစား ခပ်သေးသေးကို အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။ အစား အစာစားတဲ့ပန်းကန်ရဲ့ အရွယ်အစားကလည်း အရေးကြီးပါတယ်။ ပန်းကန်အရွယ်အစားသေးတဲ့အခါ စားတဲ့ပမာဏလည်း နည်းသွားနိုင်ပါတယ်။ ကလေးတွေစားတဲ့ ပန်းကန်အရွယ်အစားက ဝိတ်ကျချင်တဲ့လူကြီးတွေ စားသုံးဖို့သင့်တော်တဲ့ အရွယ်အစား ဖြစ်ပါတယ်။ ပန်းကန်အရွယ်အစားသေးလို့ဆိုပြီး ထမင်းတွေခဏခဏ ထပ်ထည့်စားနေမယ် ဆိုရင်တော့ ဘာမှထူးလာမှာမဟုတ်ပါဘူး။
ဗိုက်ဆာနေချိန်မှာ ရေတစ်ခွက်အရင်သောက်သင့်ပါတယ်။ ရေဆာ တာနဲ့ ဗိုက်ဆာတာကို မရောသင့်ပါဘူး။ ဗိုက်ဆာနေချိန်မှာ ရေတစ်ခွက်အရင်သောက်ပြီး ဗိုက်ဆာတာလား၊ ရေဆာတာလားဆိုတာကို သေချာ သိအောင်ခွဲခြားသင့်ပါတယ်။ ရေသောက်လိုက်တာကြောင့် ရေငတ်ပြေစေတဲ့အပြင် အစာစားချင်စိတ်ကိုလည်း လျော့နည်းစေပါတယ်။ အမှန်တကယ် ဗိုက်ဆာနေရင်လည်း ရေတစ်ခွက်လောက် အရင်သောက် လိုက်တာကြောင့် အစာတွေ အများကြီးမစားမိအောင် ထိန်းလိုက်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ အစာစားချိန်မှာ ခပ်မြန်မြန် စားမယ်ဆိုရင် လိုတာထက်ပိုပြီး စားမိစေနိုင်ပါတယ်။ ဗိုက်ပြည့်သွားပြီဆိုတဲ့အကြောင်း အချက်ပြမှုကို အစာအိမ်ကနေ ဦးနှောက်ဆီကိုရောက်ဖို့ နာရီဝက်လောက်ကြာတတ်လို့ အစာကို မြန်မြန်စားလိုက်မယ်ဆိုရင် ဗိုက်ပြည့်ကြောင်း အချက်ပြတာကို မသိခင်မှာတင် ပိုစားမိနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အစာစားတဲ့အခါ ကြေညက်စွာဝါးစားပြီးမှ နောက်ထပ်တစ်လုတ်စားသင့်ပါတယ်။
သရေစာအဖြစ် အခွံမာတဲ့အစေ့အဆန်တွေစားသင့်ပါတယ်။ ထမင်း တစ်နပ်နဲ့တစ်နပ်ကြားမှာ ဗိုက်ဆာတဲ့အခါ အသင့်အမြန်စား အစာတွေ အလွယ်တကူဝယ်မစားသင့်ပါဘူး။ အဆာပြေအောင် အခွံမာတဲ့အစေ့ အဆန်တွေဖြစ်တဲ့ သစ်ကြားသီး၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ နေကြာစေ့ စတာတွေကို စားသုံးနိုင်ပါတယ်။ လက်တစ်ဆုပ်စာပမာဏပဲစားပေးရင်တောင် ဗိုက်ပြည့် ပြီး ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်စေပါတယ်။
ကျန်းမာရေးနဲ့မညီညွတ်တဲ့အစားအစာတွေ စားချင်စိတ်ဖြစ်နေတဲ့အခါ အဲဒီအစာကို ဘာကြောင့်စားချင်ရသလဲ၊ ဘာကောင်းကျိုးရှိနိုင်မလဲ ဆိုတဲ့မေးခွန်းမျိုး ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ထပ်ခါထပ်ခါမေးသင့်တယ်။ ကိုယ်အလေးချိန် လျှော့ချချင်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို အထိအခိုက်မခံဘူးဆိုတဲ့ စိတ်ကိုလည်း အမြဲသတိပေးနေဖို့လိုပါတယ်။ ဝိတ်သာကျသွားရင် ဘယ်လောက်လှသွားမလဲဆိုပြီးတော့လည်း မကြာခဏပုံဖော်တွေးကြည့်သင့်ပါတယ်။
လူတိုင်း ခန္ဓာကိုယ်အချိုးအစားဘီအမ်အိုင်(BMI) (၁၈ ဒသမ ၉-၂၄ ဒသမ ၉) အတွင်းရှိသင့်ပါတယ်။ ဘီအမ်အိုင်ဆိုတာ အလေးချိန်ကီလိုဂရမ် အရပ်အမြင့်မီတာနှစ်ထပ်ကိန်းနဲ့ စားလို့ရတဲ့ရလဒ်ဖြစ်လို့ ကိုယ်အလေးချိန် ထိန်းသင့်ပါတယ်။ နေ့စဉ် နာရီဝက်ကနေ တစ်နာရီကြာ အပြေး၊ ရွရွပြေး၊ လမ်းလျှောက်၊ စက်ဘီးစီး၊ ရေကူး စတဲ့လေ့ကျင့်ခန်းတွေ ပြုလုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။
ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်မှန်ထဲကြည့်လိုက်တဲ့အခါ ဝနေပြီ၊ အဆီတွေစုနေပြီ၊ အင်္ကျီဆိုဒ်တွေကြီးလာပြီဆိုရင် ဝိတ်ချဖို့ လိုအပ်နေပြီဆိုတဲ့ အသိရှိဖို့လိုပါ တယ်။ အဆီချဖို့ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ရမှာလည်းသိတယ်။ ဒါပေမဲ့ မအားလို့၊ အားကစားခန်းမ (GYM) သွားရမှာပျင်းလို့၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပြီး ပြန်နားလိုက်ရင် ပိုပြီးဝလာမှာ ကြောက်လို့ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်တွေနဲ့ တွန့်ဆုတ်နေတာမျိုးမဖြစ်သင့်ပါဘူး။
တကယ်တော့ ကိုယ်အလေးချိန်လျှော့ချတဲ့နေရာမှာ လေ့ကျင့်ခန်းက ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ပဲ အသုံးဝင်ပါတယ်။ ကျန်တဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းက အစားအသောက်နဲ့ သက်ဆိုင်နေပါတယ်။ အစားကိုသာထိန်းထားနိုင်ရင် ကိုယ်အလေးချိန် လျှော့ချနေတဲ့ အစီအစဉ်ရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကိုကျော်ဖြတ်ပြီးသားဖြစ်သွားပြီး အချိန်တိုအတွင်း ကိုယ်ပေါ်မှာစုနေတဲ့အဆီတွေကျစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အစားထိန်းစားတဲ့နေရာမှာ နည်းမှန်လမ်းမှန်ဖြစ်ဖို့က အဓိကအရေးပါပါတယ်။ ပိန်ချင်လွန်းလို့ ဘာမှမစားရင် ကျန်းမာရေးကိုထိခိုက်နိုင်သလို ရှောင်ရမှာတွေကို စားမိပြီး စားသင့်တာတွေကို မစားလိုက်မိတဲ့အခါမျိုးတွေမှာ ကိုယ်လုပ်နေတဲ့ဝိတ်ချတဲ့ လမ်းကြောင်း လွဲသွားတာ၊ ဝိတ်ကျခြင်းဆိုတဲ့ ပန်းတိုင်ကိုရောက်ဖို့ ကြန့်ကြာနေတတ်တာ၊ လမ်းခုလတ်မှာတင် ရပ်တန့်လိုက်တာမျိုး ကြုံရတတ်ပါတယ်။ ဝိတ်ကျလိုသူတိုင်း လိုက်နာရမယ့်အချက်တွေကို ဖော်ပြပေး လိုက်ပါတယ်။
-နံနက်စာမစားဘဲမနေသင့်ပါဘူး။ ကယ်လိုရီလျှော့ချရမှာဖြစ်လို့ နံနက်စာမစားဘဲနေမယ်ဆိုရင် ပိုပြီးဆာလောင်နေတတ်ပါတယ်။ အဲဒီအခါ နေ့လယ်စာနဲ့ညစာကို ပိုစားမိတတ်ပါတယ်။ နံနက်စာနဲ့ညစာကြား
အချိန်ကွာဟမှု ၁၂ နာရီကျော်ကြာမြင့်တဲ့အခါ ဗိုက်ဆာလို့ညစာ ပိုစားမိတတ်တယ်။ ဗိုက်ထဲအစာမရှိချိန် ပိုကြာရင် အစာအိမ်ရောဂါဖြစ်ဖို့ အလားအလာပိုများစေပါတယ်။ အဲဒီအခါ ဝိတ်မကျခင် အစာအိမ် နာထပ်ဖြစ်တော့ ဝိတ်ချမယ့်အစီအစဉ်ကို ရပ်တန့်ရပါလိမ့်မယ်။
-အစာကို အချိန်မှန်စားသင့်ပါတယ်။ တစ်နေ့တာ အစာစားချိန်တွေ ကို နံနက် ၈ နာရီ၊ မွန်းတည့် ၁၂ နာရီ၊ ည ၆ နာရီသတ်မှတ်ပြီး စားပေးတာအကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ နေ့တိုင်း အချိန်မှန်စားတဲ့အတွက် အစာ လမ်းကြောင်းနဲ့ အစာအိမ်ကကျင့်သားရသွားပြီး ဆီကြော်မုန့်တွေ၊ သရေစာတွေကို ခဏခဏ ဆာလောင်တာတွေ မဖြစ်စေတော့ပါဘူး။
-အသီးအရွက်ကို ဦးစားပေးစားတဲ့အခါ ကယ်လိုရီလည်းနည်းတယ်၊ အမျှင်ဓာတ်လည်း<ကယ်ဝတော့ အသီးအရွက်တွေက ဝိတ်ကျတဲ့ပန်းတိုင် ကို မြန်မြန်ရောက်ချင်တဲ့လူတိုင်း စားသင့်တဲ့အစားအစာပဲဖြစ်ပါတယ်။
-နည်းနည်းနဲ့အကြိမ်ရေများများစားသင့်တယ်။ နည်းနည်းနဲ့အကြိမ်ရေ များများစားရဖန်များတဲ့အခါ နောက်ပိုင်း အစာနည်းနည်းပဲစားတတ်တော့တဲ့ အကျင့်ရသွားပါတယ်။ နောက်ပြီး အစာကို ၃၂ ကြိမ်လောက် ဝါးပြီးမှ မျိုချသင့်တယ်။ ဒီလိုအစာကို တဖြည်းဖြည်းစားတာကြောင့် ဗိုက်ပြည့်ပြီဆိုရင် ဦးနှောက်ကအချက်ပြလာတဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်က အစား တွေအများကြီးစားမိလျက်သားဖြစ်မနေတော့လို့ အစာလည်းကြေစေပြီး အစားလျှော့စားပြီးသား ဖြစ်စေပါတယ်။
-အစာအရမ်းမရှောင်သင့်ပါဘူး။ လူဆိုတာ မစားရလေ ပိုစားချင်လေ၊ မရလေ ပိုလိုချင်လေဖြစ်တာကြောင့် စားရင်ကောင်းမှန်းသိလျက်နဲ့ စားခွင့်မရှိဘူးဆိုရင် စားချင်စိတ်ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဝိတ်ချချင်သူတိုင်း အစာအရမ်းရှောင်တာက မှန်ကန်တဲ့နည်းလမ်းမဟုတ်ပါဘူး။ ကိုယ်စားရမယ့် ကယ်လိုရီပမာဏအတွင်း ကြိုက်တာစားလို့ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့သင့်တင့်တဲ့ပမာဏဖြစ်ဖို့ လိုပါတယ်။ အများကြီးစားမိနိုင်တဲ့ သရေစာမုန့်တွေ အများကြီး မဆောင်ထားသင့်ပါဘူး။
-ရေများများသောက်သင့်ပါတယ်။ ရေများများသောက်ခြင်းက ဗိုက်ကိုပြည့်စေသလို ဆာလောင်စေတဲ့စိတ်ကို ပြေပျောက်ပြီးသားဖြစ်စေတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရေများများသောက်ရမယ်ဆိုပေမယ့် အချိုရည်၊ အရက်၊ ဘီယာစတာတွေကိုတော့ ရှောင်ကြဉ်သင့်ပါတယ်။ အရက်၊ ဘီယာက ခန္ဓာကိုယ်ထဲက ရေဓာတ်ကို အမြန်ဆုံးညစ်နွမ်းစေလို့ ရေများများသောက်သင့်တယ်။ အရက်၊ ဘီယာ၊ အချိုရည်ဘူးတွေက ဝိတ်ချနေတဲ့သူတွေအတွက် ရှောင်ကြဉ်သင့်တဲ့အရာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
-တစ်နေ့တာစားလိုက်တဲ့ ကယ်လိုရီမှတ်တမ်းစာအုပ် ထားသင့်ပါတယ်။ တစ်နေ့တာလိုအပ်တဲ့ကယ်လိုရီကို တွက်လို့ရပါတယ်။ ထွက်လာတဲ့အဖြေ၊ ကယ်လိုရီတန်ဖိုးပေါ်မူတည်ပြီး နံနက်စာ၊ နေ့လယ်စာ၊ ညစာ သုံးနပ်ကို ကယ်လိုရီချိန်ပြီးစားသင့်တယ်။ မိမိတစ်နေ့တာစားသုံးမှုကို သီးသန့်မှတ်စုထားပြီး မှတ်သားထားတာ ပိုကောင်းပါတယ်။
မိမိမှာသာ တကယ်ဝိတ်ကျချင်တဲ့ စိတ်ပြင်းပြမယ်ဆိုရင် မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာ ဘယ်အရာမှမရှိပါဘူး။ တကယ် ဝိတ်ကျရမယ့် ဆန္ဒရယ်၊ စိတ်ရှည်ခြင်းရယ်၊ ကျန်းမာတဲ့ခန္ဓာကိုယ်ရယ်၊ အားကစားရယ်ပေါင်းလိုက်ရင် အချိန်တိုအတွင်း ဝိတ်ကျပြီး မိမိလိုချင်တဲ့ သွယ်လျလှပကျန်းမာတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ။
ဒေါက်တာလွင်သန့်